འཕྲིན་བཅར་བྱ་བའི་སྲོལ་ཡིག

ལེའུ་གསུམ་པ། འཕྲིན་བཅར་དོན་བྱ་ཞུ་འདོན་དང་བདག་སྤྲོད།

རྩོམ་སྒྲིག ཚེ་གཟུངས་སྐྱིད། ཡོང་ཁུངས། འཕྲིན་བཅར་ཅུ།  བཤེར་འབེབས། ཚེ་བརྟན་བཀྲ་ཤིས།

　 དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་པ།སྤྱི་དམངས་དང་ཁྲིམས་མིའམ་ཡང་ན་རྩ་འཛུགས་གཞན་གྱིས་དྲ་རྒྱ་དང་འཕྲིན་ཡིག ཁ་པར། བརྙན་སྐྱེལ། བཅར་འདྲི་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པས་རིམ་པ་སོ་སོའི་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ལ་གནས་ཚུལ་ཡར་ཞུ་བྱས་ཆོག་པ་དང་།  གྲོས་གཞི་དང་བསམ་འཆར་འདོན་པའམ་ཞུ་གཏུག་རེ་ཞུ་བྱས་པར།འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་སྒྲིག་ཁྲིམས་ལྟར་ཐག་གཅོད་བྱ་དགོས།དོན་ཚན་སྔོན་མའི་གཏན་འཁེལ་གྱི་རྣམ་པ་སྤྱད་དེ་གནས་ཚུལ་ཡར་ཞུ་དང་།གྲོས་གཞི་དང་བསམ་འཆར་འདོན་པའམ་ཡང་ན་ཞུ་གཏུག་རེ་ཞུ་བྱེད་པའི་སྤྱི་དམངས་དང་ཁྲིམས་མིའམ་ཡང་ན་གཞན་རྩ་འཛུགས་ལ་འཕྲིན་བཅར་པ་⑦ཟེར། དོན་ཚན་བཅོ་བརྒྱད་པ།རིམ་པ་སོ་སོའི་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་དྲ་རྒྱའི་འཕྲིན་བཅར་ཐབས་ལམ་དང་། འཕྲིན་གཏོང་ས་གནས། ཞུ་གཏུག་ཁ་པར་འདྲི་རྟོག་དང་། འཕྲིན་བཅར་སྣེ་ལེན་བྱེད་པའི་དུས་ཚོད་དང་ས་གནས། འཕྲིན་བཅར་དོན་བྱ་ཐག་གཅོད་བྱས་པའི་མཇུག་འབྲས་འདྲི་རྩད་བྱེད་ཐབས་སོགས་འབྲེལ་ཡོད་གནས་ཚུལ་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཁྱབ་སྒྲོག་བྱེད་དགོས་པ་དང་། འཕྲིན་བཅར་སྣེ་ལེན་བྱེད་ཡུལ་ལམ་ཡང་ན་དྲ་ཚིགས་ཁྱབ་སྒྲོག འཕྲིན་བཅར་བྱ་བའི་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་ཏང་ནང་གི་ཁྲིམས་སྲོལ་དང་བཅའ་ཁྲིམས། ཁྲིམས་ཡིག་དང་སྒྲིག་སྲོལ། འཕྲིན་བཅར་དོན་བྱ་ཐག་གཅོད་བྱེད་པའི་ལས་རིམ་དང་དེ་བཞིན་འཕྲིན་བཅར་པར་སྟབས་བདེ་འདོན་སྤྲོད་བྱེད་པའི་འབྲེལ་ཡོད་དོན་བྱ་གཞན་བཅས་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱ་དགོས།རིམ་པ་སོ་སོའི་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ཀྱི་མགོ་ཁྲིད་ལས་བྱེད་པས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཡིག་སྐུར་དང་དྲ་ཐོག་འཕྲིན་བཅར་རིགས་བལྟས་ཏེ་སྒྲུབ་པ་དང་། དུས་བཅད་ལྟར་མང་ཚོགས་ཀྱི་ངོ་བཅར་སྣེ་ལེན། བཅར་འདྲིར་སོང་སྟེ། མང་ཚོགས་བསམ་འཆར་ཆེ་བའི་གནད་དོན་འབུར་ཐོན་ཐག་གཅོད་བྱེད་པར་འགན་ལེན་བྱ་དགོས།གྲོང་ཁྱེར་དང་རྫོང་རིམ་པའི་ཏང་ཨུ་དང་སྲིད་གཞུང་གིས་མཉམ་འབྲེལ་སྣེ་ལེན་བྱ་བའི་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་པ་དང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས།བྱ་བའི་དགོས་མཁོ་ལྟར་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་རྩ་འཛུགས་བྱས་ཏེ་མཉམ་འབྲེལ་སྣེ་ལེན་བྱེད་པ་དང་། གཅིག་འཐུས་རྣམ་པའི་⑧འཕྲིན་བཅར་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱ་དགོས།རྩ་འཛུགས་དང་མི་སྒེར་སུས་ཀྱང་འཕྲིན་བཅར་པར་རྡུང་རྡེག་དང་འཁོན་ལན་སློག་མི་ཆོག དོན་ཚན་བཅུ་དགུ་བ།འཕྲིན་བཅར་པས་སྤྱིར་བཏང་དུ་ཡིག་ཐོག་ནས་འཕྲིན་བཅར་དོན་བྱ་འདོན་དགོས།དེའི་རུས་མིང（མིང）དང་སྡོད་གནས། རེ་བ། དོན་དངོས་རྒྱུ་མཚན་བཅས་གསལ་བོར་འགོད་དགོས། ངག་ཐོག་ནས་འཕྲིན་བཅར་དོན་བྱ་བཏོན་ན།འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཟིན་ཐོ་ཇི་མ་ཇི་བཞིན་འགོད་དགོས།འཕྲིན་བཅར་པས་བཏོན་པའི་འཕྲིན་བཅར་དོན་བྱ་དོན་དངོས་བདེན་པ་ཡིན་དགོས་པ་དང་།དེས་འདོན་སྤྲོད་བྱས་པའི་རྒྱུ་ཆའི་ནང་དོན་བདེན་རྫུན་ལ་འགན་འཁུར་དགོས་པ་དང། དོན་དངོས་རྫུན་བཟོ་དང་འཁྱོག་བཤད་བྱས་མི་ཆོག་ཅིང། མི་གཞན་ལ་སྙོན་གཏུག་དང་མ་ཉེས་ཁ་གཡོགས་བྱས་མི་ཆོགའཕྲིན་བཅར་དོན་བྱ་བདག་སྤྲོད་བྱས་ཟིན་པའམ་ཡང་ན་སྒྲུབ་བཞིན་པའི་སྒང་ཡིན་ན། འཕྲིན་བཅར་པས་གཏན་འཁེལ་དུས་བཅད་ནང་དུ་བདག་སྤྲོད་བྱས་པ་དང་ལས་སྒྲུབ་སྡེ་ཁགལས་ཁུངས་ཀྱི་གོང་རིམ་ལས་ཁུངས་ལ་ཡང་བསྐྱར་འཕྲིན་བཅར་དོན་བྱ་གཅིག་འདྲ་བཏོན་ན། གོང་རིམ་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་བདག་སྤྲོད་མི་བྱེད།དོན་ཚན་ཉི་ཤུ་བ། འཕྲིན་བཅར་པས་ངོ་བཅར་རྣམ་པས་དོན་བྱ་ཞུ་འདོན་བྱེད་ན། ཐག་གཅོད་བྱེད་དབང་ཡོད་པའི་རིམ་པ་འམ་རིམ་པ་གོང་མའི་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་དམིགས་འཛུགས་བྱས་པའི་སྣེ་ལེན་བྱེད་ཡུལ་དུ་ཕྱིན་ནས་ཞུ་འདོན་བྱེད་དགོས།འཕྲིན་བཅར་པས་ངོ་བཅར་རྣམ་པས་ཞུ་འདོན་བྱས་པའི་གཏུག་བཤེར་ཁེ་དབང་རོགས་སྐྱོབ⑨དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་འཕྲིན་བཅར་དོན་བྱ་ཡིན་ན། བཅའ་ཁྲིམས་ཁྲིམས་སྲོལ་གྱི་གཏན་འཁེལ་ལས་རིམ་ལྟར་འབྲེལ་ཡོད་སྲིད་ཁྲིམས་སྡེ་ཁག་ལ་ཞུ་འདོན་བྱ་དགོས།མི་མང་པོས་ངོ་བཅར་རྣམ་པས་ཐུན་མོང་གི་འཕྲིན་བཅར་དོན་བྱ་ཞུ་འདོན་བྱེད་ན་འཐུས་ཚབ་མི་སྣ་འདེམས་དགོས་པ་དང་། འཐུས་ཚབ་པའི་མི་གྲངས5ལས་བརྒལ་མི་ཆོག རིམ་པ་སོ་སོའི་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཁོངས་གཏོགས་ལྟར་འགན་འཁྲི་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ།ནན་ཏན་གྱིས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ངོ་བཅར་སྣེ་ལེན་ཐག་གཅོད་བྱེད་དགོས་པ་དང་།གནད་དོན་བྱུང་ས་ནས་ཐག་གཅོད་བྱེད་དགོས། འཕྲིན་བཅར་པས་གནས་དེ་རུ་ཡར་ཞུ་བྱས་པའི་གནད་དོན་ལ་ཁྲིད་སྟོན་བྱ་དགོས།དོན་ཚན་ཉེར་གཅིག་པ།རིམ་པ་སོའི་ཏང་ཨུ་དང་སྲིད་གཞུང་གིས་འཕྲིན་བཅར་བྱ་བ་ཆ་འཕྲིན་ཅན་དང་རིག་ནུས་ཅན་དུ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་ཤུགས་བསྣན་ཏེ།སྒྲིག་སྲོལ་དང་ཁྲིམས་ལྟར་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་ངང་འཕྲིན་བཅར་ཆ་འཕྲིན་མ་ལག་ཕན་ཚུན་སྦྲེལ་མཐུད་དང་ཆ་འཕྲིན་མཉམ་སྤྱོད་བཅས་བྱ་དགོས།རིམ་པ་སོ་སོའི་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་འཕྲིན་བཅར་དོན་བྱ་དུས་ལྟར་འཕྲིན་བཅར་ཆ་འཕྲིན་མ་ལག་ཏུ་ཐོ་འགོད་བྱེད་དགོས་པ་དང་།དྲ་ཐོག་འཕྲིན་བཅར་དང་འཕྲིན་སྐུར།ངོ་གཏུག་དང་ཁ་པར་བཏང་བ་བཅས་དྲ་ཐོག་ཏུ་འཁོར་རྒྱུག་བྱེད་དུ་བཅུག་སྟེ་འཕྲིན་བཅར་པས་འཕྲིན་བཅར་དོན་བྱ་བསྒྲུབས་ཚུལ་འདྲི་རྩད་དང་། དཔྱད་འཇོག་བྱེད་པར་སྟབས་བདེ་བསྐྲུན་དགོས།དོན་ཚན་ཉེར་གཉིས་པ། རིམ་པ་སོ་སོའི་ཏང་ཨུ་དང་སྲིད་གཞུང་འཕྲིན་བཅར་ལས་ཁུངས་སུ་ཡིག་གཏུག་དོན་བྱ་འབྱོར་རྗེས་ཐོ་འགོད་བྱེད་དགོས། གནས་ཚུལ་དབྱེ་འབྱེད་བྱས་ཏེ། ཉིན15ནང་གཤམ་གྱི་ཐབས་ལམ་རེ་རེ་བཞིན་ཐག་གཅོད་བྱ་དགོས།（གཅིག）འགན་འཁྲི་ལྟར་རིམ་པ་དེའི་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་སམ་ཡང་ན་དེའི་ལས་སྒྲུབ་སྡེ་ཁག་གིས་ཐག་གཅོད་བྱེད་དགོས་ན།  ཐག་གཅོད་བྱེད་དབང་ཡོད་པའི་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ལ་བརྒྱུད་སྤྲོད་བྱེད་དགོས།གནས་ཚུལ་ཚབས་ཆེན་དང་ཛ་དྲག་ཆེ་བའི་རིགས་ཡིན་ན་དུས་ཐོག་ཏུ་གྲོས་གཞི་འདོན་དགོས་པ་དང་། རིམ་པ་དེའི་ཏང་ཨུ་དང་སྲིད་གཞུང་ལ་ཐག་གཅོད་བྱེད་པར་ཡར་ཞུ་བྱ་དགོས།（གཉིས།）རིམ་པ་ཞོལ་པའི་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་སམ་ཡང་ན་དེའི་ལས་བྱེད་མི་སྣ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་ན།“མངའ་ཁོངས་དོ་དམ་དང་རིམ་དགར་འགན་ལེན། སུས་གཙོ་སྐྱོང་དེས་འགན་འཁུར་བའི”རྩ་དོན་ལྟར་ཐག་གཅོད་བྱེད་དབང་ཡོད་པའི་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ལ་བརྒྱུད་སྤྲོད་བྱ་དགོས།（གསུམ།）བརྒྱུད་སྤྲོད་བྱས་པའི་འཕྲིན་བཅར་དོན་བྱ་ཁྲོད་ཀྱི་གལ་ཆེའི་གནས་ཚུལ་སྒྲུབ་པའི་མཇུག་འབྲས་ཕྱིར་ལན་བསློག་དགོས་ན།  ཐག་གཅོད་བྱེད་དབང་ཡོད་པའི་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ལ་སྤྲད་དེ་བསྒྲུབ་ཏུ་བཅུག་ཆོག་པ་དང་། དེར་གཏན་འཁེལ་ཀྱི་དུས་བཅད་ནང་ཕྱིར་ལན་བསློག་པར་བླང་བྱ་འདོན་པ་དང་། ཐག་གཅོད་བྱས་པའི་མཇུག་འབྲས་ཀྱི་སྙན་ཞུ་སྤྲོད་དགོས།རིམ་པ་སོ་སོའི་ཏང་ཨུ་དང་སྲིད་གཞུང་འཕྲིན་བཅར་ལས་སྒྲུབ་སྡེ་ཁག་ལ་འབྱོར་བའི་བཅའ་ཁྲིམས་དང་གཏུག་བཤེར་དུ་གཏོགས་པའི་ཡིག་འཕྲིན།  རིམ་པ་གཅིག་པའི་སྲིད་ཁྲིམས་ལས་ཁུངས་ལ་སྤྲད་ནས་ཁྲིམས་ལྟར་ཐག་གཅོད་བྱེད་དུ་འཇུག་དགོས།གནད་དོན་རེ་ཞུ་མཁན་ལ་གཏུག་བཤེར་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ཁྲིམས་གྱི་འགྲེལ་བ་དང་གནས་ལུགས་གསལ་བཤད་བྱས་ནས་འབྲེལ་ཡོད་སྲིད་ཁྲིམས་སྡེ་ཁག་ལ་གནད་དོན་ཞུ་བར་ཁྲིད་སྟོན་བྱ་དགོས། སྒྲིག་ཁྲིམས་ཞིབ་བཤེར་དང་ལྟ་ཞིབ་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་བདག་སྤྲོད་བྱེད་པའི་ཉེས་འདོན་དང་ཞུ་གཏུག་གི་འཕྲིན་བཅར་དོན་བྱ་ཡིན་ན། དོ་དམ་གྱི་དབང་ཚད་ལྟར་འབྲེལ་ཡོད་སྒྲིག་ཁྲིམས་ཞིབ་བཤེར་དང་ལྟ་ཞིབ་ལས་ཁུངས་ལ་བརྒྱུད་སྤྲོད་བྱས་ཏེ་སྒྲིག་ཁྲིམས་ལྟར་ཐག་གཅོད་བྱ་དགོས།དོན་ཚན་ཉེར་གསུམ་པ།ཏང་ཨུ་དང་སྲིད་གཞུང་འཕྲིན་བཅར་ལས་ཁུངས་ལས་གཞན་པའི་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ལ་འཕྲིན་བཅར་པས་ཐད་ཀར་བཏོན་པའི་འཕྲིན་བཅར་དོན་བྱ་འབྱོར་རྗེས་ཐོ་འགོད་བྱ་དགོས།རང་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ཀྱི་འགན་དབང་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་གཏོགས་ན།འཕྲིན་བཅར་པར་དང་ལེན་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་དང་ཐག་གཅོད་བྱེད་ཐབས་ཀྱི་ལས་རིམ་གསལ་བརྡ་གཏོང་དགོས། རང་མ་ལག་གི་རིམ་པ་འོག་མའི་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ཀྱི་འགན་དབང་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་གཏོགས་ན། ཐག་གཅོད་བྱེད་དབང་ཡོད་པའི་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ལ་བརྒྱུད་སྤྲོད་དང་མངག་བཀོད་བྱེད་དགོས་པ་མ་ཟད།  འཕྲིན་བཅར་པར་བརྒྱུད་སྤྲོད་དང་མངག་བཀོད་བྱེད་ཕྱོགས་གསལ་བརྡ་གཏོང་དགོས། རང་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་སམ་ཡང་ན་རང་མ་ལག་སྡེ་ཁག་གི་འགན་དབང་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་མི་གཏོགས་ན། འཕྲིན་བཅར་པར་ཐག་གཅོད་བྱེད་དབང་ཡོད་པའི་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ལ་ཞུ་འདོན་བྱེད་དགོས་པའི་གསལ་བརྡ་གཏོང་དགོས།འཕྲིན་བཅར་པས་ཐད་ཀར་བཏོན་པའི་འཕྲིན་བཅར་དོན་བྱ། འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཡུལ་དངོས་དེར་གསལ་བཤད་བྱེད་ཐུབ་ན་ཡིག་ཐོག་ནས་གསལ་བཤད་བྱ་དགོས།ཡུལ་དངོས་དེར་གསལ་བརྡ་གཏོང་མི་ཐུབ་ན་འཕྲིན་བཅར་དོན་བྱ་འབྱོར་བ་ནས་བཟུང་ཉིན15ནང་ཡིག་ཐོག་ནས་འཕྲིན་བཅར་པར་གསལ་བརྡ་གཏོང་དགོས། འོན་ཀྱང་འཕྲིན་བཅར་པའི་རུས་མིང（མིང）དང་སྡོད་གནས་མི་གསལ་བ་འདིའི་ཁོངས་སུ་མི་ཚུད།ཏང་ཨུ་དང་སྲིད་གཞུང་འཕྲིན་བཅར་ལས་ཁུངས་སམ་ཡང་ན་རང་མ་ལག་སྡེ་ཁག་གི་རིམ་པ་གོང་མའི་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་བརྒྱུད་སྤྲོད་དང་མངག་བཀོད་བྱས་པའི་འཕྲིན་བཅར་དོན་བྱ།  རང་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ཀྱི་འགན་དབང་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་གཏོགས་ན།འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་འཕྲིན་བཅར་དོན་བྱ་འབྱོར་བ་ནས་བཟུང་ཉིན15ནང་འཕྲིན་བཅར་པར་དང་ལེན་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་དང་ཐག་གཅོད་བྱེད་ཐབས་ཀྱི་ལས་རིམ་ཡིག་ངོས་ནས་གསལ་བརྡ་གཏོང་དགོས།རང་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་སམ་ཡང་ན་རང་མ་ལག་སྡེ་ཁག་གི་འགན་དབང་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་མི་གཏོགས་ན། འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་འཕྲིན་བཅར་འབྱོར་བ་ནས་བཟུང་བྱ་བའི་ཉིན5ནང་བསམ་འཆར་མི་མཐུན་པ་འདོན་དགོས་པར་མ་ཟད། རྒྱུ་མཚན་གསལ་ཞིང་ཞིབ་ཕྲ་བརྗོད་དེ།བརྒྱུད་སྤྲོད་དང་མངག་བཀོད་བྱས་པའི་འཕྲིན་བཅར་ལས་ཁུངས་སམ་ཡང་ན་གོང་རིམ་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཞིབ་བཤེར་གཏན་འབེབས་བྱས་ཏེ་འཐད་པ་བྱུང་རྗེས། འབྲེལ་ཡོད་རྒྱུ་ཆ་ཕྱིར་སྤྲོད་དགོས།སྲིད་ཁྲིམས་སྡེ་ཁག་གིས་ཐག་གཅོད་བྱེད་པའི་གཏུག་བཤེར་ཁེ་དབང་རོགས་སྐྱོབ་དོན་བྱ་དང་སྒྲིག་ཁྲིམས་ཞིབ་བཤེར་དང་ལྟ་ཞིབ་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཐག་གཅོད་བྱེད་པའི་མཚང་འབྱིན་ཁྲིམས་གཏུག་དོན་བྱ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་དོན་བྱ་འབྲེལ་ཡོད་གཏན་འཁེལ་ལྟར་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས་པའི་གསལ་བརྡ་གཏོང་དགོས། དོན་ཚན་ཉེར་བཞི་བ།འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་གཉིས་སམ་ཡང་ན་གཉིས་ཡན་གྱི་ཡིག་གཏུག་དོན་བྱ།འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་གྲོས་སྡུར་བྱས་ཏེ་བདག་སྤྲོད་བྱེད་དགོས། བདག་སྤྲོད་བྱེད་པར་རྩོད་གཞི་ཡོད་ན། དེའི་ཐུན་མོང་གི་གོང་རིམ་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་བདག་སྤྲོད་བྱེད་པའི་སྡེ་ཁག་གཏན་འཁེལ་བྱེད་དགོས། བདག་སྤྲོད་བྱེད་པར་རྩོད་གཞི་ཡོད་མོད། ཐུན་མོང་གི་གོང་རིམ་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་མེད་ན། ཐུན་མོང་གི་འཕྲིན་བཅར་བྱ་བའི་མཉམ་འབྲེལ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་མཐུན་སྦྱོར་བྱས་ཏེ་ཐག་གཅོད་བྱ་དགོས།འཕྲིན་བཅར་དོན་བྱ་ཐག་གཅོད་བྱེད་པའི་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་དབྱེ་འཛུགས་དང་ཟླ་སྒྲིལ། རྩིས་མེད་བཅས་བྱས་པ་ཡིན་ན། དེའི་འགན་དབང་མུ་མཐུད་སྤྱོད་པའི་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་བདག་སྤྲོད་བྱ་རྒྱུ་དང་།འགན་ཁུར་མི་གསལ་ན་རིམ་པ་དེའི་ཏང་ཨུ་དང་སྲིད་གཞུང་ཡང་ན་དམིགས་འཛུགས་བྱས་པའི་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་བདག་སྤྲོད་བྱ་དགོས།དོན་ཚན་ཉེར་ལྔ་བ། རིམ་པ་སོ་སོའི་སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེ་ཞིང་ཛ་དྲག་གི་འཕྲིན་བཅར་དོན་བྱ་དང་འཕྲིན་བཅར་གནས་ཚུལ་འབྱུང་སྲིད་ན།　དུས་ཐོག་ཏུ་རིམ་པ་དེའི་ཏང་ཨུ་དང་སྲིད་གཞུང་ལ་སྙན་སེང་ཞུ་དགོས།འབྲེལ་ཡོད་གཙོ་སྒྲུབ་ལས་ཁུངས་དང་རིམ་པ་དེའི་འཕྲིན་བཅར་བྱ་བའི་མཉམ་འབྲེལ་གྲོས་ཚོགས་གཞུང་ལས་ཁང་ལ་བརྡ་ཁྱབ་གཏོང་དགོས།འགན་འཁྲིའི་ཁྱབ་ཁོངས་ནང་དུས་ཐོག་ཏུ་ཁྲིམས་ལྟར་བྱེད་ཐབས་སྤྱད་དེ་ཤུགས་རྐྱེན་ངན་པ་འབྱུང་བ་དང་རྒྱ་བསྐྱེད་དུ་འགྲོ་བར་སྔོན་འགོག་བྱ་དགོས།ས་གནས་རིམ་པ་སོ་སོའི་ཏང་ཨུ་དང་སྲིད་གཞུང་འཕྲིན་བཅར་ལས་ཁུངས་ལ་ཚབས་ཆེ་ཞིང་ཛ་དྲག་གི་འཕྲིན་བཅར་དོན་བྱ་དང་འཕྲིན་བཅར་གནས་ཚུལ་འབྱོར་ན།རིམ་པ་གོང་མའི་འཕྲིན་བཅར་ལས་ཁུངས་ལ་སྙན་སེང་ཞུ་དགོས་པ་དང་།དུས་མཚུངས་སུ་རྒྱལ་ཁབ་འཕྲིན་བཅར་ཅུའུ་ལ་སྙན་སེང་ཞུ་དགོས། དོན་ཚན་ཉེར་དྲུག་པ།འཕྲིན་བཅར་པས་འཕྲིན་བཅར་བྱེད་པའི་གོ་རིམ་ཁྲོད་བཅའ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་ཡིག་བརྩི་སྲུང་བྱེད་དགོས། རྒྱལ་ཁབ་དང་སྤྱི་ཚོགས།ཐུན་མོང་བཅས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་དང་སྤྱི་དམངས་གཞན་གྱི་ཁྲིམས་མཐུན་ཁེ་དབང་ལ་གནོད་འཚེ་བཏང་མི་ཆོགརང་རྟོགས་ཀྱིས་སྤྱི་ཚོགས་སྤྱི་པའི་ལས་རིམ་དང་འཕྲིན་བཅར་ལས་རིམ་ལ་སྲུང་སྐྱོང་བྱ་དགོས་ལ། གཤམ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་དག་སྤེལ་མི་ཆོག（གཅིག）སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ཀྱི་གཞུང་སྒྲུབ་བྱེད་སའི་ཉེ་འཁོར་དང་། མི་མང་འདུ་སར་ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་འདུ་འཛོམས་བྱེད་པ།སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་བསྐོར་བ་དང་རྡུང་རྡེག གཞུང་དོན་རླངས་འཁོར་འགོག་པ་དང་ཡང་ན་འགྲིམ་འགྲུལ་བཀག་འགོག་དང་བགྲོད་ལམ་གཅོད་པ།（གཉིས།）ཉེན་ཁ་ཆེ་བའི་དངོས་རྫས་དང་བཀག་སྡོམ་བྱས་པའི་ཡོ་བྱད་འཁྱེར་འཛིན་བྱེད་པ།（གསུམ།）སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བྱེད་མི་སྣར་དམའ་འབེབས་དང་། ཉེས་རྡུང་།འཇིགས་སྐུལ་བྱེད་པ་དང་། གཞན་གྱི་མི་ལུས་རང་དབང་ལ་ཁྲིམས་འགལ་སྒོས་ཚོད་འཛིན་བྱེད་པའམ་རྒྱུ་ནོར་ལ་གཏོར་བརླག་གཏོང་བ།（བཞི།）འཕྲིན་བཅར་སྣེ་ལེན་བྱེད་ཡུལ་དུ་ཡན་སྡོད་བྱེད་པ་དང་ཟིང་ཆ་སློང་བ། ཡང་ན་འཚོ་བའི་ཐད་རང་མགོ་མི་ཐོན་པའི་མི་འཕྲིན་བཅར་སྣེ་ལེན་བྱེད་ཡུལ་དུ་བསྐྱུར་འཇོག་བྱེད་པ།（ལྔ།）མི་གཞན་ལ་ངན་སྐུལ་དང་ངན་འབྲེལ། བཙན་སྐུལ། རྒྱུ་ནོར་བསླུ་བྲིད་ཀྱི་ལྐོག་གཡོ་ངན་ཇུས་བཟོས་ཏེ་འཕྲིན་བཅར་བྱེད་པ་དང་ཡང་ན་འཕྲིན་བཅར་ལ་ཁ་གཡར་ནས་རྒྱུ་ནོར་བསྡུ་ལེན་བྱེད་པ།（དྲུག）སྤྱིའི་སྒྲིག་ལམ་དཀྲུག་པ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་དང་སྤྱིའི་བདེ་འཇགས་ལ་གནོད་འཚེ་གཏོང་བའི་བྱ་སྤྱོད་གཞན་དག་བཅས་ཡིན།（མུ་འགོད། ）

第三章信访事项的提出和受理

　 第十七条 公民、法人或者其他组织可以采用信息网络、书信、电话、传真、走访等形式，向各级机关、单位反映情况，提出建议、意见或者投诉请求，有关机关、单位应当依规依法处理。采用前款规定的形式，反映情况，提出建议、意见或者投诉请求的公民、法人或者其他组织，称信访人。第十八条　各级机关、单位应当向社会公布网络信访渠道、通信地址、咨询投诉电话、信访接待的时间和地点、查询信访事项处理进展以及结果的方式等相关事项，在其信访接待场所或者网站公布与信访工作有关的党内法规和法律、法规、规章，信访事项的处理程序，以及其他为信访人提供便利的相关事项。各级机关、单位领导干部应当阅办群众来信和网上信访、定期接待群众来访、定期下访，包案化解群众反映强烈的突出问题。市、县级党委和政府应当建立和完善联合接访工作机制，根据工作需要组织有关机关、单位联合接待，一站式解决信访问题。任何组织和个人不得打击报复信访人。第十九条　信访人一般应当采用书面形式提出信访事项，并载明其姓名（名称）、住址和请求、事实、理由。对采用口头形式提出的信访事项，有关机关、单位应当如实记录。信访人提出信访事项，应当客观真实，对其所提供材料内容的真实性负责，不得捏造、歪曲事实，不得诬告、陷害他人。信访事项已经受理或者正在办理的，信访人在规定期限内向受理、办理机关、单位的上级机关、单位又提出同一信访事项的，上级机关、单位不予受理。第二十条　信访人采用走访形式提出信访事项的，应当到有权处理的本级或者上一级机关、单位设立或者指定的接待场所提出。信访人采用走访形式提出涉及诉讼权利救济的信访事项，应当按照法律法规规定的程序向有关政法部门提出。多人采用走访形式提出共同的信访事项的，应当推选代表，代表人数不得超过5人。各级机关、单位应当落实属地责任，认真接待处理群众来访，把问题解决在当地，引导信访人就地反映问题。第二十一条　各级党委和政府应当加强信访工作信息化、智能化建设，依规依法有序推进信访信息系统互联互通、信息共享。各级机关、单位应当及时将信访事项录入信访信息系统，使网上信访、来信、来访、来电在网上流转，方便信访人查询、评价信访事项办理情况。第二十二条　各级党委和政府信访部门收到信访事项，应当予以登记，并区分情况，在15日内分别按照下列方式处理：（一）对依照职责属于本级机关、单位或者其工作部门处理决定的，应当转送有权处理的机关、单位；情况重大、紧急的，应当及时提出建议，报请本级党委和政府决定。　（二）涉及下级机关、单位或者其工作人员的，按照“属地管理、分级负责，谁主管、谁负责”的原则，转送有权处理的机关、单位。（三）对转送信访事项中的重要情况需要反馈办理结果的，可以交由有权处理的机关、单位办理，要求其在指定办理期限内反馈结果，提交办结报告。各级党委和政府信访部门对收到的涉法涉诉信件，应当转送同级政法部门依法处理；对走访反映涉诉问题的信访人，应当释法明理，引导其向有关政法部门反映问题。对属于纪检监察机关受理的检举控告类信访事项，应当按照管理权限转送有关纪检监察机关依规依纪依法处理。第二十三条　党委和政府信访部门以外的其他机关、单位收到信访人直接提出的信访事项，应当予以登记；对属于本机关、单位职权范围的，应当告知信访人接收情况以及处理途径和程序；对属于本系统下级机关、单位职权范围的，应当转送、交办有权处理的机关、单位，并告知信访人转送、交办去向；对不属于本机关、单位或者本系统职权范围的，应当告知信访人向有权处理的机关、单位提出。对信访人直接提出的信访事项，有关机关、单位能够当场告知的，应当当场书面告知；不能当场告知的，应当自收到信访事项之日起15日内书面告知信访人，但信访人的姓名（名称）、住址不清的除外。对党委和政府信访部门或者本系统上级机关、单位转送、交办的信访事项，属于本机关、单位职权范围的，有关机关、单位应当自收到之日起15日内书面告知信访人接收情况以及处理途径和程序；不属于本机关、单位或者本系统职权范围的，有关机关、单位应当自收到之日起5个工作日内提出异议，并详细说明理由，经转送、交办的信访部门或者上级机关、单位核实同意后，交还相关材料。政法部门处理涉及诉讼权利救济事项、纪检监察机关处理检举控告事项的告知按照有关规定执行。第二十四条　涉及两个或者两个以上机关、单位的信访事项，由所涉及的机关、单位协商受理；受理有争议的，由其共同的上一级机关、单位决定受理机关；受理有争议且没有共同的上一级机关、单位的，由共同的信访工作联席会议协调处理。应当对信访事项作出处理的机关、单位分立、合并、撤销的，由继续行使其职权的机关、单位受理；职责不清的，由本级党委和政府或者其指定的机关、单位受理。第二十五条　各级机关、单位对可能造成社会影响的重大、紧急信访事项和信访信息，应当及时报告本级党委和政府，通报相关主管部门和本级信访工作联席会议办公室，在职责范围内依法及时采取措施，防止不良影响的产生、扩大。地方各级党委和政府信访部门接到重大、紧急信访事项和信访信息，应当向上一级信访部门报告，同时报告国家信访局。第二十六条　信访人在信访过程中应当遵守法律、法规，不得损害国家、社会、集体的利益和其他公民的合法权利，自觉维护社会公共秩序和信访秩序，不得有下列行为：　（一）在机关、单位办公场所周围、公共场所非法聚集，围堵、冲击机关、单位，拦截公务车辆，或者堵塞、阻断交通；（二）携带危险物品、管制器具；（三）侮辱、殴打、威胁机关、单位工作人员，非法限制他人人身自由，或者毁坏财物；（四）在信访接待场所滞留、滋事，或者将生活不能自理的人弃留在信访接待场所；（五）煽动、串联、胁迫、以财物诱使、幕后操纵他人信访，或者以信访为名借机敛财；（六）其他扰乱公共秩序、妨害国家和公共安全的行为。